Dlaczego w ogóle warto poruszyć temat igieł?
- igły mają swoją żywotność - zużywają podczas szycia, mogą się też złamać - warto mieć ich zapas i wiedzieć czym je zastąpić.
- igły wbrew pierwszym pozorom mają różne końcówki i rozmiary - ich odpowiednie dopasowanie gwarantuje piękny, równiutki szew i brak szkód wyrządzonych materiałom!
- dobrze jest się znać na obsługiwanym sprzęcie i stawać się coraz bardziej profesjonalnym użytkownikiem!
Szyjąc na maszynie do Twoich zadań należy dobranie do użytego materiału trzech elementów: igły, nici oraz stopki (stopki omówimy w kolejnym wpisie). Znając zasadę, że jeśli coś jest do wszystkiego to jest do niczego - powinniśmy dopasować odpowiednio sprzęt do zadania (uniwersalna igła czasem okazuje się chybiona). Jeśli dobierzesz dobrze igłę maszyna Ci podziękuje sprawną współpracą. Kiedy jednak udasz się do pasmanterii i staniesz przed ścianą igieł do wyboru (i analogicznie - stopek) to możesz poczuć się lekko zbita/y z tropu - jak wybrać tą odpowiednią, skoro prawie wszystkie wyglądają na pierwszy rzut oka identycznie? Ale tylko na pierwszy rzut oka - przed Tobą cały świat igieł!
IGŁY MASZYNOWE - BUDOWA
Przyglądałaś/eś się kiedyś z bliska swojej igle w maszynie?
Dorzucam dwie ciekawostki na temat budowy igły:
1. Na całej wysokości ostrza znajduje się rowek (po przeciewległej stronie niż wybranie) - po co on jest? Ma funkcję ochronną - to tutaj chowa się nić, kiedy igła przebija materiał podczas szycia, dzięki temu nie pęka!
2. Wybranie - do czego służy? Dzięki temu wgłębieniu czubek chwytacza, znajdujący się w dolnych podzespołach może znaleźć się jak najbliżej osi igły. W igłach z okrągłą kolbą wybranie jest pomocne w odpowiednim ustawieniu igły. Półpłaską igłę po prostu wkładasz do maszyny tak, jak pasuje - igłę o okrągłej kolbie musisz ustawić ręcznie, wybraniem w kierunku chwytacza.
IGŁA - JAK WYBRAĆ WŁAŚCIWĄ?
Wbrew pozorom to nie jest trudne zadanie o ile wiesz na jakiej maszynie szyjesz, jaki materiał szyjesz i czy jest gruby czy cienki. Igły maszynowe dzielimy według 3 kryteriów - one pozwolą Ci bez pudła wskazać igłę, którą
potrzebujesz:1. typ kolby (półpłaska lub okrągła)
2. grubość
3. czubek / rodzaj końcówki
+ system oznaczenia - w zasadzie tu ciężko rozwinąć temat, bo w zdecydowanej większości maszyn domowych spotkamy się z igłami współpracującymi z systemem 130/705H, czasem zamiennie oznaczonym jako 15x1 H (system japoński) oraz 2020 (oznaczenie Singer).
I tak mamy np. igłę półpłaską rozmiar 90 do szycia jerseyu lub igłę półpłaską do szycia jeansu 110 - te informacje wystarczą Ci do zakupu. Już rozwijam tą czarną magię!
1. KOLBA
Dla zdecydowanej większości maszyn domowych dedykowane są igły o półpłaskiej kolbie. Okrągłe (czasem określane jako "grube") kolby spotkamy w maszynach przemysłowych, niektórych overlockach i starszych modelach maszyn. Są bardzo łatwe do rozróżnienia - rzuć okiem na przekrój kolby, bez problemu zidentyfikujesz swoją!
 |
| Kolby: z lewej półpłaska, z prawej okrągła |
2. GRUBOŚĆ
Rozmiary igieł do maszyn domowych oscylują najczęściej między numerami 60-100, które wskazują na średnicę ostrza. W oparciu o to powstał system metryczny, w którym igła nr 60 ma po prostu 0,6 mm średnicy (cienka igła do cienkich tkanin), a nr 100 = 1 mm średnicy (gruba igła do grubych tkanin).
Jaka grubość do jakiego szycia? Zaleca się używanie igieł 60 do szycia lekkich/cienkich materiałów, średnich - 65-90, powyżej 95 - materiały ciężkie, grube. Niektórzy znawcy zalecają, aby do maszyn domowych nie stosować igieł powyżej rozmiaru 100, ale część maszyn jest produkowana z przeznaczeniem do szycia grubszych materiałów (np. jeans, drelich).
Oprócz tego systemu spotkamy system amerykański - SINGER, w którym rozmiarowi odpowiada przypisany numer. Producenci igieł podają czasem na opakowaniach oba systemy oznaczania, co wdać na poniższym zdjęciu
3. CZUBEK
Każdy materiał ma inną specyfikę i sposób łączenia włókien, dlatego na rynku spotkamy się ze sporą ilością igieł. Igły ze względu na różne końcówki możemy podzielić na dwie grupy: ostro zakończone (przecinają materiał) i tzw. "z kulką" - okrągło zakończone (rozsuwają włókna, wbijają się między nie - idealne do szycia dzianin i elastycznych materiałów). Końcówki często nie są widoczne gołym okiem (osobiście umiem rozróżniać gołym okiem tylko igły do skóry). Opracowano też stystem kolorystyczny, który powoli nam na lepszą ich identyfikację - nie jest stosowany zawsze, ale jak jest - jest pomocny!
Igły o ostym zakończeniu:
- uniwersalna
- jeans
- mikrotex (np. jedwab, alcantra)
- skóra (ale też: papier, vinyl)
Igły "z kulką":
- jersey
- stretch
 |
| (Grafikę przygotowałam w oparciu o zaczerpiętą na prawach CC grafikę z Wikipedia.org) |
IGŁA UNIWERSALNA - standardowa igła, która radzi sobie z większą ilością tkanin, z powodzeniem możesz używać jej też w overlocku. Możesz spotkać oznaczenie symbolem "R".
IGŁA JEANS / DENIM - (niebieski) - igły z ostro zakończonym czubkiem, bardzo wytrzymałe, idealne do do szycia jeansu i denimu, ale także grubych powleczonych sztucznymi tworzywami materiałów - skaju, ceraty, cordury czy folii. Symbole "H-J" lub "J".
IGŁA MIKROTEX (fiolet) - bardzo ostro zakończona, o cienkim i smukłym trzonie, przeznaczona do szycia gęsto tkanych, delikatnych i cienkich tkanin - jedwabiu, batystu, szyfonu, alcantry i mikrofibry. Symbol "H-M".
IGŁA DO SKÓRY (brąz) - igła ma charakterystycznie zakończony czubek z ostrzem, które przecina materiał pozostawiając charakterystyczne nacięte kreseczki. Przeszyjesz nią też materialy imitujące skórę i papier impregnowany. Symbole (od ang. leather): "LR", "LTR", "H-LL".
IGŁA JERSEY / BALLPOINT (pomarańczowy) - ma okrągły czubek zakończony średnią kulką, idalna do grubszych dzianin o średnich i dużych oczkach. Symbol "SUK".
IGŁA STRETCH (żółty/złoty) - ima okrągły czubek zakończony małą kulką, przeznaczona do szycia delikatnych, lekkch i gęstych dzianin (np. cienki jersey) oraz tkanin elastycznych (stretch, lycra). Symbole "S" lub "SES".
- igły ze sprężynką do pikowania i "rysowania" ręcznego
- igły podwójne, potrójne
- igły ze skrzydełkami
- igły do owerlocka
IGŁA PODWÓJNA - jedna zmoich ulubionych, poświęcę jej kilka słów:
Składa się z dwóch identycznych igieł, pozwala na podwojenie ściegu na wierzchu (od spodu nici są splątane jedną nitką, bo mamy przecież jeden bębenek). Szycie podwójną igłą ma cele dekoracyjne (możesz użyć dwóch kolorów nici), ale jest też niezastąpiona podczas wykańczania dzianin, kiedy nie masz overlocka (opowiem Wam o tym w kolejnych postach opisując szycie bez overlocka). Więkoszość maszyn jest zaopatrzona w dwa trzpienie do osadzania dwóch szpuli nici.
Chcąc zaopatrzyć się w podwójną igłę musimy zwrócić uwagę na 3 kryteria:
- przeznaczenie: uniwersalne igły do tkanin mają oznaczenie niebieskie, do dzianin - czerwone
- grubość igieł: analogiczny jak w przypadku pojedynczych igieł - rozmiar numeryczny np. 70, 90.
- rozstaw igieł: czyli szerokość pomiędzy czubkami igieł i wykonanym przez nie ściegiem. Wynosi od 2 do 8 i oznacza rozstaw milimetrowy, np. 3 = 3 mm rozstawu.
Czyli jeśli spotkamy np. igłę o czerwonej kolbie 3/75 (lub 75/3 - możemy trafić na odwrócony zapis) to wiemy, że mamy podwójną igłę od dzianin o rozmiarze 75 i rozstawie 3 mm.
Ważne! Ścieg prosty możemy wykonać na każdej maszynie domowej, przystosowanej do szycia podwójną igłą, ale uważaj przy stosowaniu ściegów dekoracyjnych i zygzaka! Szerokość naszych ściegów determinuje płytka ściegowa - jeśli wybierzesz za szeroki ścieg jedna z igieł może w nią uderzyć i się złamać. Zanim zaczniesz szyć przekręć kołem zamachowym i zobacz czy igły mieszczą się w otworze płytki ściegowej!
 |
| Moja kolekcja igieł nienadających się już do użytku - zaczęłam zbierać je po roku szycia, zbieram do dziś. |
O CZYM WARTO PAMIĘTAĆ?
NA CO ZWRÓCIĆ UWAGĘ?
- O bezwzględnej wymianie igły jeśli jest stępiona lub wykrzywiona. Dlaczego? Po pierwsze - igły są naprawdę tanie, koszt jednej wynosi średnio ok. 0,7- 1,5zł i naprawdę nie warto kombinować w stylu "jeszcze trochę da radę przeszyć!", bo - po drugie - tępa igła może nam dziurawić z trudem materiał, niszczyć go, a ścieg nie będzie równo prowadzony.
- Wykrzywiona igła może uderzyć w płytkę ściegową uszkadzając ją - lub co gorsza: uderzając w płytkę może się złamać i strzelić w nas kawałkiem (sama nieraz oberwałam).
- Właściwy dobór igły zagwarantuje nam ładnie poprowadzony, odpowiednio naprężony ścieg. Czasem krzywy ścieg nie wynika z tego, że masz maszynę do kitu, tylko dlatego, że masz źle dobraną igłę do materiału lub dlatego, że jesteś leniuszkiem i masz stępioną igłę, której nie wymieniłeś/aś.
- Pamiętaj, aby podczas wymiany igły dobrze ją osadzić i wsunąć do końca uchwytu mocującego, a także dobrze przykręcić. Po wymianie igły przekręć kilka razy kołem zamachowym, by się upewnić, że nic nie haczy.
- Nie ciągnij materiału podczas szycia - możesz przeciągnąć go razem z wbitą igłą i pomóc jej się złamać.
- Pamiętaj o odpowiednim chowaniu igły, aby się nie pogubić - o ile grubość widać gołym okiem, tak końcówki czasem naprawdę trudno rozróżnić (chyba, że ma oznaczenie kolorystyczne). Po wymianie igły na inną chowaj ją tak, aby móc ją bez problemu zidentyfikować, najlepiej do pudełka. Ostatnio uszyłam sobie igielnik, w który wbijam odpowiednio igły do tkanin, jeansy i jerseyu.
- Warto kupować igły sprawdzonych firm (odradzam chińszczyznę i popularne niemieckie igły Schmetz, również produkowane w Chinach), polecę za radą zaufanego serwisanta firmę Organ i Groz-Beckert.
- Po czym poznać, że pora wymienić igłę? Podczas szycia tępa igła z większą trudnością przebija materiał. Szyjąc znasz dźwięk swojej maszyny - kiedy igła jest tępa to maszyna zaczyna charakterystycznie stukać podczas każdorazowego przebicia materiału. Słyszałam kiedyś też o teście na rajstopach (wystarczy przebić je igłą - jeśli zrobimy oczko to znak, że czas na wymianę) i paznokciach (ostra igła będzie się wbijać, tępa się ześlizgnie).
PODSUMOWUJĄC
Podczas nauki szycia różnych materiałów dobór i zakup odpowiedniej, nowej igły może otworzyć nam nowe możliwości i ułatwić szycie różnych materii. Ucząc się szyć bazowałam na trzech rodzajach igieł: uniwersalnej, do jeansu i do jerseyu i ich wariantach 70, 90, 100 i w zasadzie nadal używam takich wariantów + podwójną igłę o szerokim rozstawie do wykańczania brzegów. Na początek wystarczy Tobie na pewno mix igieł, później sięgniesz konkternie po te, które okażą się potrzebne. Dobrze dobrana igła pozwolina idealną współpracę z maszyną i porządne, estetyczne szycie! Samo szycie sprawi Ci na pewno jeszcze więcej przyjemności!
Mam nadzieję, że te informacje odnośnie świata igieł zachęcą Was do eksperymentowania i jeszcze lepszego szycia!
Wasza Joanka
